భజగోవిందం

 

భజగోవిందం

భజగోవిన్దం భజగోవిన్దం

గోవిన్దం భజమూఢమతే .

సంప్రాప్తే సన్నిహితే కాలే

నహి నహి రక్షతి డుకృఞ్కరణే .........

మూఢ జహీహి ధనాగమతృష్ణాం

కురు సద్బుద్ధిం మనసి వితృష్ణామ్ .

యల్లభసే నిజకర్మోపాత్తం

విత్తం తేన వినోదయ చిత్తమ్ ........

నారీస్తనభర నాభీదేశం

దృష్ట్వా మాగామోహావేశమ్ .

ఏతన్మాంసావసాది వికారం

మనసి విచిన్తయ వారం వారమ్ ..........

నలినీదలగత జలమతితరలం

తద్వజ్జీవితమతిశయచపలమ్ .

విద్ధి వ్యాధ్యభిమానగ్రస్తం

లోకం శోకహతం చ సమస్తమ్...... .. 

యావద్విత్తోపార్జన సక్తః

స్తావన్నిజ పరివారో రక్తః .

పశ్చాజ్జీవతి జర్జర దేహే

వార్తాం కోపి న పృచ్ఛతి గేహే ........

యావత్పవనో నివసతి దేహే

తావత్పృచ్ఛతి కుశలం గేహే .

గతవతి వాయౌ దేహాపాయే

భార్యా బిభ్యతి తస్మిన్కాయే ........

బాలస్తావత్క్రీడాసక్తః

తరుణస్తావత్తరుణీసక్తః .

వృద్ధస్తావచ్చిన్తాసక్తః

పరే బ్రహ్మణి కోపి న సక్తః .......

కాతే కాన్తా కస్తే పుత్రః

సంసారోయమతీవ విచిత్రః .

కస్య త్వం కః కుత ఆయాతః

తత్త్వం చిన్తయ తదిహ భ్రాతః .. ......

సత్సఙ్గత్వే నిస్స్ఙ్గత్వం

నిస్సఙ్గత్వే నిర్మోహత్వమ్ .

నిర్మోహత్వే నిశ్చలతత్త్వం

నిశ్చలతత్త్వే జీవన్ముక్తిః .........

వయసిగతే కః కామవికారః

శుష్కే నీరే కః కాసారః .

క్షీణేవిత్తే కః పరివారః

జ్ఞాతే తత్త్వే కః సంసారః ........

మా కురు ధన జన యౌవన గర్వం

హరతి నిమేషాత్కాలః సర్వమ్ .

మాయామయమిదమఖిలం హిత్వా

బ్రహ్మపదం త్వం ప్రవిశ విదిత్వా .......

దినయామిన్యౌ సాయం ప్రాతః

శిశిరవసన్తౌ పునరాయాతః .

కాలః క్రీడతి గచ్ఛత్యాయుః

తదపి న ముఞ్చత్యాశావాయుః...........

ద్వాదశమఞ్జరికాభిరశేషః

కథితో వైయాకరణస్యైషః .

ఉపదేశో భూద్విద్యానిపుణైః

శ్రీమచ్ఛన్కరభగవచ్ఛరణైః .. ........

కాతే కాన్తా ధన గతచిన్తా

వాతుల కిం తవ నాస్తి నియన్తా .

త్రిజగతి సజ్జనసం గతిరైకా

భవతి భవార్ణవతరణే నౌకా ......... 

 
జటిలో ముణ్డీ లుఞ్ఛితకేశః

కాషాయామ్బరబహుకృతవేషః .

పశ్యన్నపి చన పశ్యతి మూఢః

ఉదరనిమిత్తం బహుకృతవేషః ..........

అఙ్గం గలితం పలితం ముణ్డం

దశనవిహీనం జతం తుణ్డమ్ .

వృద్ధో యాతి గృహీత్వా దణ్డం

తదపి న ముఞ్చత్యాశాపిణ్డమ్ .. ........

అగ్రే వహ్నిః పృష్ఠేభానుః

రాత్రౌ చుబుకసమర్పితజానుః .

కరతలభిక్షస్తరుతలవాసః

తదపి న ముఞ్చత్యాశాపాశః ..........

కురుతే గఙ్గాసాగరగమనం

వ్రతపరిపాలనమథవా దానమ్ .

జ్ఞానవిహినః సర్వమతేన

ముక్తిం న భజతి జన్మశతేన ........

సుర మందిర తరు మూల నివాసః

శయ్యా భూతల మజినం వాసః .

సర్వ పరిగ్రహ భోగ త్యాగః

కస్య సుఖం న కరోతి విరాగః .........

యోగరతో వాభోగరతోవా

సఙ్గరతో వా సఙ్గవీహినః .

యస్య బ్రహ్మణి రమతే చిత్తం

నన్దతి నన్దతి నన్దత్యేవ .......... 

 
భగవద్ గీతా కిఞ్చిదధీతా

గఙ్గా జలలవ కణికాపీతా .

సకృదపి యేన మురారి సమర్చా

క్రియతే తస్య యమేన న చర్చా .........

పునరపి జననం పునరపి మరణం

పునరపి జననీ జఠరే శయనమ్ .

ఇహ సంసారే బహుదుస్తారే

కృపయా పారే పాహి మురారే .. ........

రథ్యా చర్పట విరచిత కన్థః

పుణ్యాపుణ్య వివర్జిత పన్థః .

యోగీ యోగనియోజిత చిత్తో

రమతే బాలోన్మత్తవదేవ .. ........

కస్త్వం కోహం కుత ఆయాతః

కా మే జననీ కో మే తాతః .

ఇతి పరిభావయ సర్వమసారమ్

విశ్వం త్యక్త్వా స్వప్న విచారమ్ .. ........ 

త్వయి మయి చాన్యత్రైకో విష్ణుః

వ్యర్థం కుప్యసి మయ్యసహిష్ణుః .

భవ సమచిత్తః సర్వత్ర త్వం

వాఞ్ఛస్యచిరాద్యది విష్ణుత్వమ్ .. ........

శత్రౌ మిత్రే పుత్రే బన్ధౌ

మా కురు యత్నం విగ్రహసన్ధౌ .

సర్వస్మిన్నపి పశ్యాత్మానం

సర్వత్రోత్సృజ భేదాజ్ఞానమ్ .. ........

కామం క్రోధం లోభం మోహం

త్యక్త్వాఽత్మానం భావయ కోఽహమ్ .

ఆత్మజ్ఞాన విహీనా మూఢాః

తే పచ్యన్తే నరకనిగూఢాః .. ........ 

 
గేయం గీతా నామ సహస్రం

ధ్యేయం శ్రీపతి రూపమజస్రమ్ .

నేయం సజ్జన సఙ్గే చిత్తం

దేయం దీనజనాయ చ విత్తమ్ .. ........

సుఖతః క్రియతే రామాభోగః

పశ్చాద్ధన్త శరీరే రోగః .

యద్యపి లోకే మరణం శరణం

తదపి న ముఞ్చతి పాపాచరణమ్ .. ........

అర్థమనర్థం భావయ నిత్యం

నాస్తితతః సుఖలేశః సత్యమ్ .

పుత్రాదపి ధన భాజాం భీతిః

సర్వత్రైషా విహిఆ రీతిః ..........

ప్రాణాయామం ప్రత్యాహారం

నిత్యానిత్య వివేకవిచారమ్ .

జాప్యసమేత సమాధివిధానం

కుర్వవధానం మహదవధానమ్ .. ........

గురుచరణామ్బుజ నిర్భర భకతః

సంసారాదచిరాద్భవ ముక్తః .

సేన్ద్రియమానస నియమాదేవం

ద్రక్ష్యసి నిజ హృదయస్థం దేవమ్ .........

మూఢః కశ్చన వైయాకరణో

డుకృఞ్కరణాధ్యయన ధురిణః .

శ్రీమచ్ఛమ్కర భగవచ్ఛిష్యై

బోధిత ఆసిచ్ఛోధితకరణః ........

 

 

 

BRAHMA

SHRI SHANKARACHARYA

भज गोविन्दं

भज गोविन्दं

भजगोविन्दं भजगोविन्दं
गोविन्दं भजमूढमते .
संप्राप्ते सन्निहिते काले
नहि नहि रक्षति डुकृञ्करणे .. १..



Worship Govinda, worship Govinda, worship Govinda, Oh fool !
Rules of grammar will not save you at the time of your death.



मूढ जहीहि धनागमतृष्णां
कुरु सद्बुद्धिं मनसि वितृष्णाम् .
यल्लभसे निजकर्मोपात्तं
वित्तं तेन विनोदय चित्तम् .. २..



Oh fool ! Give up your thrist to amass wealth, devote your
mind to thoughts to the Real . Be content with what comes
through actions already performed in the past.



नारीस्तनभर नाभीदेशं
दृष्ट्वा मागामोहावेशम् .
एतन्मांसावसादि विकारं
मनसि विचिन्तय वारं वारम् .. ३..



Do not get drowned in delusion by going wild with passions and
lust by seeing a woman's navel and chest . These are nothing but
a modification of flesh . Fail not to remember this again and
again in your mind.



नलिनीदलगत जलमतितरलं
तद्वज्जीवितमतिशयचपलम् .
विद्धि व्याध्यभिमानग्रस्तं
लोकं शोकहतं च समस्तम् .. ४..



The life of a person is as uncertain as rain drops trembling on a
lotus leaf . Know that the whole world remains a prey to
disease, ego and grief.



यावद्वित्तोपार्जन सक्तः
स्तावन्निज परिवारो रक्तः .
पश्चाज्जीवति जर्जर देहे
वार्तां कोऽपि न पृच्छति गेहे .. ५..



So long as a man is fit and able to support his family, see
what affection all those around him show . But no one at home
cares to even have a word with him when his body totters due to
old age.



यावत्पवनो निवसति देहे
तावत्पृच्छति कुशलं गेहे .
गतवति वायौ देहापाये
भार्या बिभ्यति तस्मिन्काये .. ६..



When one is alive, his family members enquire kindly about his
welfare . But when the soul departs from the body, even his wife
runs away in fear of the corpse.



बालस्तावत्क्रीडासक्तः
तरुणस्तावत्तरुणीसक्तः .
वृद्धस्तावच्चिन्तासक्तः
परे ब्रह्मणि कोऽपि न सक्तः .. ७..



The childhood is lost by attachment to playfulness . Youth is lost by
attachment to woman . Old age passes away by thinking over many
things . But there is hardly anyone who wants to be lost in
parabrahman.



काते कान्ता कस्ते पुत्रः
संसारोऽयमतीव विचित्रः .
कस्य त्वं कः कुत आयातः
तत्त्वं चिन्तय तदिह भ्रातः .. ८..



Who is your wife ? Who is your son ? Strange is this samsaara, the world.
Of whom are you ? From where have you come ? Brother, ponder
over these truths.



सत्सङ्गत्वे निस्स्ङ्गत्वं
निस्सङ्गत्वे निर्मोहत्वम् .
निर्मोहत्वे निश्चलतत्त्वं
निश्चलतत्त्वे जीवन्मुक्तिः .. ९..



>From satsanga, company of good people, comes non-attachment,
from non-attachment comes
freedom from delusion, which leads to self-settledness . From
self-settledness comes Jiivan muktii.



वयसिगते कः कामविकारः
शुष्के नीरे कः कासारः .
क्षीणेवित्ते कः परिवारः
ज्ञाते तत्त्वे कः संसारः .. १०..



What good is lust when youth has fled ? What use is a lake
which has no water ? Where are the relatives when wealth is
gone ? Where is samsaara, the world,  when the Truth is known ?



मा कुरु धन जन यौवन गर्वं
हरति निमेषात्कालः सर्वम् .
मायामयमिदमखिलं हित्वा
ब्रह्मपदं त्वं प्रविश विदित्वा .. ११..



Do not boast of wealth, friends, and youth . Each one of these
are destroyed within a minute by time . Free yourself from the
illusion of the world of Maya and attain the timeless Truth.



दिनयामिन्यौ सायं प्रातः
शिशिरवसन्तौ पुनरायातः .
कालः क्रीडति गच्छत्यायुः
तदपि न मुञ्चत्याशावायुः .. १२..



Daylight and darkness, dusk and dawn, winter and springtime
come and go . Time plays and life ebbs away . But the storm of
desire never leaves.



द्वादशमञ्जरिकाभिरशेषः
कथितो वैयाकरणस्यैषः .
उपदेशो भूद्विद्यानिपुणैः
श्रीमच्छन्करभगवच्छरणैः .. १२अ ..



This bouquet of twelve verses was imparted to a grammarian
by the all-knowing Shankara, adored as the bhagavadpada.



काते कान्ता धन गतचिन्ता
वातुल किं तव नास्ति नियन्ता .
त्रिजगति सज्जनसं गतिरैका
भवति भवार्णवतरणे नौका .. १३..



Oh mad man ! Why this engrossment in thoughts of wealth ? Is
there no one to guide you ? There is only one thing in three
worlds that can save you from the ocean of samsaara, get into
the boat of satsanga, company of good people, quickly.
 Stanza attributed to Padmapada.



जटिलो मुण्डी लुञ्छितकेशः
काषायाम्बरबहुकृतवेषः .
पश्यन्नपि चन पश्यति मूढः
उदरनिमित्तं बहुकृतवेषः .. १४..



There are many who go with matted locks, many who have clean
shaven heads, many whose hairs have been plucked out; some are
clothed in orange, yet others in various colors --- all just for
a livelihood . Seeing truth revealed before them, still the
foolish ones see it not.
 Stanza attributed to Totakacharya.


अङ्गं गलितं पलितं मुण्डं
दशनविहीनं जतं तुण्डम् .
वृद्धो याति गृहीत्वा दण्डं
तदपि न मुञ्चत्याशापिण्डम् .. १५..



Strength has left the old man's body; his head has become bald,
his gums toothless and leaning on crutches . Even then the
attachment is strong and he clings firmly to fruitless desires.
 Stanza attributed to Hastamalaka.


अग्रे वह्निः पृष्ठेभानुः
रात्रौ चुबुकसमर्पितजानुः .
करतलभिक्षस्तरुतलवासः
तदपि न मुञ्चत्याशापाशः .. १६..



Behold there lies the man who sits warming up his body with the
fire in front and the sun at the back; at night he curls up the
body to keep out of the cold; he eats his beggar's food from
the bowl of his hand and sleeps beneath the tree . Still in his
heart, he is a wretched puppet at the hands of passions.
 Stanza attributed to Subodha.



कुरुते गङ्गासागरगमनं
व्रतपरिपालनमथवा दानम् .
ज्ञानविहिनः सर्वमतेन
मुक्तिं न भजति जन्मशतेन .. १७..



One may go to Gangasagar, observe fasts, and give away riches
in charity ! Yet, devoid of jnana, nothing can give mukthi even
at the end of a hundred births.
 Stanza attributed to vaartikakaara.



सुर मंदिर तरु मूल निवासः
शय्या भूतल मजिनं वासः .
सर्व परिग्रह भोग त्यागः
कस्य सुखं न करोति विरागः .. १८..



Take your residence in a temple or below a tree, wear the
deerskin for the dress, and sleep with mother earth as your
bed . Give up all attachments and renounce all comforts . Blessed
with such vairgya, could any fail to be content ?
 Stanza attributed to nityaananda.



योगरतो वाभोगरतोवा
सङ्गरतो वा सङ्गवीहिनः .
यस्य ब्रह्मणि रमते चित्तं
नन्दति नन्दति नन्दत्येव .. १९..



One may take delight in yoga or bhoga, may have attachment or
detachment . But only he whose mind steadily delights in Brahman
enjoys bliss, no one else .  Stanza attributed to anandagiriH.



भगवद् गीता किञ्चिदधीता
गङ्गा जललव कणिकापीता .
सकृदपि येन मुरारि समर्चा
क्रियते तस्य यमेन न चर्चा .. २०..



Let a man read but a little from giitaa, drink just a drop of
water from the ganges, worship but once muraari . He then will
have no altercation with Yama .  Stanza attributed to
dRiDhabhakta.


पुनरपि जननं पुनरपि मरणं
पुनरपि जननी जठरे शयनम् .
इह संसारे बहुदुस्तारे
कृपयाऽपारे पाहि मुरारे .. २१..



Born again, death again, again to stay in the mother's womb !
It is indeed hard to cross this boundless ocean of samsaara . Oh
Murari ! Redeem me through Thy mercy.
 Stanza attributed to nityanaatha.



रथ्या चर्पट विरचित कन्थः
पुण्यापुण्य विवर्जित पन्थः .
योगी योगनियोजित चित्तो
रमते बालोन्मत्तवदेव .. २२..



There is no shortage of clothing for a monk so long as there
are rags cast off the road . Freed from vices and virtues, onward
he wanders . One who lives in communion with god enjoys bliss,
pure and uncontaminated, like a child and as an intoxicated.
 Stanza attributed to nityanaatha.



कस्त्वं कोऽहं कुत आयातः
का मे जननी को मे तातः .
इति परिभावय सर्वमसारम्
विश्वं त्यक्त्वा स्वप्न विचारम् .. २३..



Who are you ? Who am I ? From where do I come ? Who is my
mother, who is my father ? Ponder thus, look at everything as
essenceless and give up the world as an idle dream.
 Stanza attributed to surendra.



त्वयि मयि चान्यत्रैको विष्णुः
व्यर्थं कुप्यसि मय्यसहिष्णुः .
भव समचित्तः सर्वत्र त्वं
वाञ्छस्यचिराद्यदि विष्णुत्वम् .. २४..



In me, in you and in everything, none but the same Vishnu
dwells . Your anger and impatience is meaningless . If you wish
to attain the status of Vishnu, have samabhaava, equanimity, always.
 Stanza attributed to medhaatithira.



शत्रौ मित्रे पुत्रे बन्धौ
मा कुरु यत्नं विग्रहसन्धौ .
सर्वस्मिन्नपि पश्यात्मानं
सर्वत्रोत्सृज भेदाज्ञानम् .. २५..



Waste not your efforts to win the love of or to fight against
friend and foe, children and relatives . See yourself in
everyone and give up all feelings of duality completely.
 Stanza attributed to medhaatithira.



कामं क्रोधं लोभं मोहं
त्यक्त्वाऽत्मानं भावय कोऽहम् .
आत्मज्ञान विहीना मूढाः
ते पच्यन्ते नरकनिगूढाः .. २६..



Give up lust, anger, infatuation, and greed . Ponder over your
real nature . Fools are they who are blind to the Self . Cast
into hell, they suffer there endlessly.
 Stanza attributed to bhaarativamsha.



गेयं गीता नाम सहस्रं
ध्येयं श्रीपति रूपमजस्रम् .
नेयं सज्जन सङ्गे चित्तं
देयं दीनजनाय च वित्तम् .. २७..



Regularly recite from the Gita, meditate on Vishnu in your
heart, and chant His thousand glories . Take delight to be with
the noble and the holy . Distribute your wealth in charity to
the poor and the needy.
 Stanza attributed to sumatir.



सुखतः क्रियते रामाभोगः
पश्चाद्धन्त शरीरे रोगः .
यद्यपि लोके मरणं शरणं
तदपि न मुञ्चति पापाचरणम् .. २८..



He who yields to lust for pleasure leaves his body a prey to
disease . Though death brings an end to everything, man does not
give-up the sinful path.



अर्थमनर्थं भावय नित्यं
नास्तिततः सुखलेशः सत्यम् .
पुत्रादपि धन भाजां भीतिः
सर्वत्रैषा विहिआ रीतिः .. २९..



Wealth is not welfare, truly there is no joy in it . Reflect
thus at all times . A rich man fears even his own son . This is
the way of wealth everywhere.



प्राणायामं प्रत्याहारं
नित्यानित्य विवेकविचारम् .
जाप्यसमेत समाधिविधानं
कुर्ववधानं महदवधानम् .. ३०..



Regulate the praaNa-s, life forces, remain unaffected by external influences
and discriminate between the real and the fleeting . Chant the
holy name of God and silence the turbulent mind . Perform these
with care, with extreme care.



गुरुचरणाम्बुज निर्भर भकतः
संसारादचिराद्भव मुक्तः .
सेन्द्रियमानस नियमादेवं
द्रक्ष्यसि निज हृदयस्थं देवम् .. ३१..



Oh devotee of the lotus feet of the Guru ! May thou be soon
free from Samsara . Through disciplined senses and controlled
mind, thou shalt come to experience the indwelling Lord of your
heart !



मूढः कश्चन वैयाकरणो
डुकृञ्करणाध्ययन धुरिणः .
श्रीमच्छम्कर भगवच्छिष्यै
बोधित आसिच्छोधितकरणः .. ३२..



Thus a silly grammarian lost in rules cleansed of his narrow
vision and shown the Light by Shankara's apostles.



भजगोविन्दं भजगोविन्दं
गोविन्दं भजमूढमते .
नामस्मरणादन्यमुपायं
नहि पश्यामो भवतरणे .. ३३..

Bhaja Govindam

punar api jananam punar api maranam
punar api jananee jadarey sayanam
iha samsaarey bahu dustaarey
krpayaa paarey paahi muraarey!

Yoga Vashishtha and Death

 

 

Yoga Vashishtha and Death

Vashishtha was a very noble sage.

According to the Scriptures, Vashishta emerged from the mind of Brahman. He voluntarily took up a human life so that he could experience what man goes through, in terms of trials and tribulations that worldly life inevitably brings.

Vashishta took upon himself the task of teaching mankind about the Spiritual Path.

The name of Vashishta’s wife was Arundhati

Saraswati, the Goddess of Knowledge and Wisdom, treated Vashishtha as a brother.

She was to help Vashishta and Arundhati, during their earth experiment, by helping them out, if they got caught in an enigmatic situation..

The adventures of the Great couple were compiled by sage Valmiki under the name of ‘Yoga Vashishta’.

Let me tell you about one of their interesting experiences.

King Padma had a wife called Leela who loved the king so intensely that she wanted him to remain near her, (in any form) if he were to die before her.

Goddess Saraswati granted her the boon.

Time passed. The couple grew old. King Padma died. Queen Leela prayed to Saraswati and asked her where her husband was.

The Goddess explained that there were infinite number of universes, one within the other. She added that although the king was in a more subtle realm, he was present in the same room as the queen.

Leela wanted to know what her husband was doing at the moment in the other realm. Imagine her surprise when she was told that King Padma was 16 years old! How could that be, when he had died only a few moments ago. Goddess Saraswati explained that time and space were not measured the same way in the different realms of existence. Thus a moment on earth could be equivalent to hundreds of years in another, and vice-versa. Goddess Saraswati took Leela to a cottage where Arundhati and Vashishtha had lived ‘only a week ago’. The next moment Goddess Saraswati showed Leela her husband, who Leela had seen as a 16 year old king. Now the same king was an old man.

Leela tried to remind the king that he had been her husband. The latter was very confused and did not remember. The old king died soon after, to wake up and remember all his 3 incarnations and his queen Leela.

Hope you remember in the midst of all this confusing information that Queen Leela was Arundhati and the young and old king who died, sage Vashishtha!!!

Thus, they both learned, and we learn about the mystery of the cycle of death and birth!

 

OM